We schrijven het jaar 1816 als de Oostenrijker Joseph Mohr de tekst voor ‘Stille nacht’ schrijft. Het lied blijft op zijn bureau liggen en pas twee jaar later vraagt hij aan Franz Xaver Gruber om er gitaarmuziek bij te schrijven. Zeer ongebruikelijk voor die tijd omdat orgelmuziek veel gangbaarder is in de negentiende eeuw.
Muizen
Naar verluidt deed hij dat omdat een muizenfamilie de balg van het orgel kapot zou hebben gebeten en het orgel daardoor onbruikbaar was. Maar het kan ook zijn dat Mohr zijn tijd gewoon ver vooruit was en een vernieuwend kerstnummer wilde maken. Feit blijft dat hij een van de eerste wereldhits aller tijden schreef.
Unesco
‘Stille Nacht’ werd voor het eerst opgevoerd in een kapel in Oberndorf vlakbij Salzburg op Eerste Kerstdag 1818 en staat sinds 2011 op de werelderfgoedlijst van Unesco. Ook komende winter kun je tijdens de advent en rond kerst het lied overal in de regio meezingen.
Zeven Stille Nacht locaties
In SalzburgerLand zijn maar liefst zeven locaties te bezoeken waar je zelf ervaart hoe het meest beroemde kerstlied ter wereld onlosmakelijk is verbonden met de regio.
- Arnsdorf / Het schoolgebouw
In Arnsdorf is de melodie van ‘Stille Nacht’ ontstaan. Franz Xaver Gruber werkte ruim 21 jaar in Arnsdorf als leraar en organist. Het schoolgebouw, waarin hij woonde, is het oudste schoolgebouw in Oostenrijk dat nog steeds in gebruik is. Sinds 1957 zit hier ook het museum gevestigd.
- Mariapfarr in Lungau / Geboorteplaats van de tekst
Het kan bijna geen toeval zijn dat het lied geschreven werd op de plek waar Kerstmis en winter zo intensief beleefd worden. Joseph Mohr schreef in Mariapfarr in 1816 de tekst voor Stille Nacht. De historische pastorie, waarin het Stille Nacht Museum zit, toont naast het leven en werk van Mohr ook een unieke kerststal met verschillende scènes.
- Oberndorf / Waar alles bij elkaar kwamen
Obendorf is wereldwijd bekend als dé ‘Stille Nacht’-gemeente. Op kerstavond 1818 lieten Mohr en Gruber hier voor het eerst hun lied horen. Elk jaar komen meer dan 50.000 bezoekers uit de hele wereld naar de Stille Nacht Kapel om het lied mee te zingen.
- Hintersee / Robin Hood acties
Vanaf 1828 woonde Mohr tien jaar in de parochie van Hintersee. Tijdens de harde winters kocht Mohr meer dan eens vlees met het geld van de collectie en verdeelde dat onder de armen. Hij belandde bijna in de gevangenis door deze Robin Hood-acties…
- Salzburg / Geboorteplaats van Mohr
Joseph Mohr groeide op in Salzburg. Hij werd hij net als Mozart gedoopt in de Dom en woonde hij tot zijn priesterseminar op de Steingasse. In het Salzburg Museum ligt zijn originele muziekstuk dat pas in 1996 werd herontdekt.
- Wagrain-Kleinarl / Herdenking van Mohr
Wie kerst wil ervaren vol oude gebruiken en bezinning zit goed in Wagrain-Kleinarl. Hier bracht Joseph Mohr zijn laatste jaren door. Hij ligt begraven bij de ingang van de kerk. Elk jaar op Tweede Kerstdag wordt hij hier geëerd tijdens de Joseph Mohr herdenking.
- Hallein / Gruber’s laatste rustplaats
Gruber bracht zijn laatste jaren door in het dorpje Hallein. Zijn voormalige woonhuis is nu een museum en er tegenover is zijn laatste rustplaats waar al sinds 1849 élk jaar op 24 december mensen uit de hele wereld bijeenkomen om te zingen bij zijn graf.